| Noksanlık Tanısı |
 |
| İlaç, pH, Yarı Ömür |
|
| Birim Çevirme Çarpanları |
|
| Yeterli BBM Miktarları |
|
| Toprak pH’sı ve Alınabilirlik |
|
| Yayılma ve Yapışmanın Önemi |
|
Bitki Koruma İlaçları, pH, İlacın Yarı Ömrü [T1/2]
Zirai mücadele ilaçları ile ilaçalama yapmadan önce, ilaç-su karışımında kullanılan suyun pH’sı ilaçlamanın etkinliği için çok önemlidir. Bitki koruma ilaçları, özellikle organfosforlu bitki koruma ilaçları, alkali nitelikli (pH’sı 7.0 üzerinde) su ile karıştırılır ise, belirli bir süre sonra ilaç hidroliz olarak, parçalanır, metabolitlerine ayrılır. Parçalanma, suya ilaç karıştırdıktan hemen sonra başlamak üzere, ilacın tümü bitinceye, ilaçsız su oluncaya kadar devam eder. İlacın tümünün parçalanması, bazı sularda, alkali su ile ilacın karıştırılmasından hemen sonra tanımlanacağı gibi, bazı ilaçlarda, bu süre günlerce sürebilir. İşte ilacın %50’sinin parçalanması için geçen süre ilacın yarı ömrü [T1/2] olarak adlandırılır.
Grafikte görüldüğü gibi bir ilacın pH’sı 7.5 olan sudaki yarı ömrü 15 dakika olsun. 100 lt suya 200 gr ilaç dozunda kullanılması tavsiye ediliyor olsun. Bu 100 lt suya 200 gr ilaç karıştırdıktan 15 dakika sonra ilacın %50’si, yani 200 gr ilacın 100 gr’ı parçalanır, geriye suyun içinde 100 gr su kalır. Benzer biçimde 15 dakika daha geçerse, kalan 100 gr ilacın yarısı daha parçalanır ve %75’i (150 gr ilaç) parçalanmış olur. 200 gr sağlam ilacın %25’i kalır. Yani ilaçlı su içindeki sağlam ilaç 50 gr’dır. Kısaca ilaç suya karıştırıldıktan itibaren, yarım saat sonra bitkilere uygulanacak olursa, 200 gr doz yerine 50 gr doz uygulanmış olur. Bu da, zararlıyı yok etmez, hem 150 gr parçalanan ilaç hem de 50 gr kalan sağlam ilaç işe yaramamış olur. İlaca verilen para harcanan emek ve zaman boşa gitmiş olur.
Bu durumda ilacın alkali hidrolizini-ilacın parçalanmasını önlemek için, suya ilaç karıştırmadan (suyun pH’sı alkali nitelikte ise) önce, suyun pH’sını düşüren zayıf asit tampon özellikli yardımcı maddeler suya karışıtırılarak, pH düşürülür. Daha sonra suya ilaç karıştırılır. Böylece ilaç korunmuş,
-Parçalanan ilacın bedeli kadar para, emek, zaman boşa gitmemiş olur,
-Düşük dozda ilaç kullanılarak, etkisi düşük ilaç kullanımı önlenmiş olur,
-İlacın zararlıya karşı en yüksek etkiyi göstermesi sağlanmış olur.
Zirai mücadele ilaçları ile ilaçalama yapmadan önce, ilaç-su karışımında kullanılan suyun pH’sı ilaçlamanın etkinliği için çok önemlidir. Bitki koruma ilaçları, özellikle organfosforlu bitki koruma ilaçları, alkali nitelikli (pH’sı 7.0 üzerinde) su ile karıştırılır ise, belirli bir süre sonra ilaç hidroliz olarak, parçalanır, metabolitlerine ayrılır. Parçalanma, suya ilaç karıştırdıktan hemen sonra başlamak üzere, ilacın tümü bitinceye, ilaçsız su oluncaya kadar devam eder. İlacın tümünün parçalanması, bazı sularda, alkali su ile ilacın karıştırılmasından hemen sonra tanımlanacağı gibi, bazı ilaçlarda, bu süre günlerce sürebilir. İşte ilacın %50’sinin parçalanması için geçen süre ilacın yarı ömrü [T1/2] olarak adlandırılır.
Grafikte görüldüğü gibi bir ilacın pH’sı 7.5 olan sudaki yarı ömrü 15 dakika olsun. 100 lt suya 200 gr ilaç dozunda kullanılması tavsiye ediliyor olsun. Bu 100 lt suya 200 gr ilaç karıştırdıktan 15 dakika sonra ilacın %50’si, yani 200 gr ilacın 100 gr’ı parçalanır, geriye suyun içinde 100 gr su kalır. Benzer biçimde 15 dakika daha geçerse, kalan 100 gr ilacın yarısı daha parçalanır ve %75’i (150 gr ilaç) parçalanmış olur. 200 gr sağlam ilacın %25’i kalır. Yani ilaçlı su içindeki sağlam ilaç 50 gr’dır. Kısaca ilaç suya karıştırıldıktan itibaren, yarım saat sonra bitkilere uygulanacak olursa, 200 gr doz yerine 50 gr doz uygulanmış olur. Bu da, zararlıyı yok etmez, hem 150 gr parçalanan ilaç hem de 50 gr kalan sağlam ilaç işe yaramamış olur. İlaca verilen para harcanan emek ve zaman boşa gitmiş olur.
Bu durumda ilacın alkali hidrolizini-ilacın parçalanmasını önlemek için, suya ilaç karıştırmadan (suyun pH’sı alkali nitelikte ise) önce, suyun pH’sını düşüren zayıf asit tampon özellikli yardımcı maddeler suya karışıtırılarak, pH düşürülür. Daha sonra suya ilaç karıştırılır. Böylece ilaç korunmuş,
-Parçalanan ilacın bedeli kadar para, emek, zaman boşa gitmemiş olur,
-Düşük dozda ilaç kullanılarak, etkisi düşük ilaç kullanımı önlenmiş olur,
-İlacın zararlıya karşı en yüksek etkiyi göstermesi sağlanmış olur.